Traditionele visie

De traditionalisten vinden dat de Koude Oorlog is ontstaan door de politiek van de Sovjet-Unie onder Stalin, net na WO II. Na het verslaan van Duitsland probeerden de VS een internationaal beleid te voeren met hulp aan landen als zij werden aangevallen. De Sovjet-Unie trok zich echter weinig aan van de Verenigde Staten en probeerde haar buurlanden te domineren en een invloedssfeer in Oost-Europa op te zetten. De agressieve bedoelingen van de Sovjet-Unie bleken oa de communistische overname van Tsjecho-Slowakije en de Korea Oorlog. Deze expansiedrift dwong de Verenigde Staten tot tegengewicht en leidde zo tot de Koude Oorlog.

Revisionistische visie

De revisionisten wijzen juist Amerikaanse expansie aan als oorzaak voor de Koude Oorlog. Zij wijzen erop dat aan het eind van de Tweede Wereldoorlog de Sovjet-Unie door jaren van oorlog ernstig verzwakt was, terwijl de VS welvarend waren en bovendien als enige de atoombom bezaten. Volgens de revisionisten wilde Stalin juist naar binnen keren om de enorme schade van de oorlog te herstellen, en blijkt dit door zijn matigende werking op de communisten in China en in de Griekse Burgeroorlog en zijn tolerantie van niet-communistische regimes in Oost-Europa niet te lukken. De revisionisten zien de oorzaak voornamelijk in de aard van het kapitalisme van de VS: die zouden nieuwe markten zoeken om zelf rijk van te worden. Zodoende was de Marshallhulp van na de oorlog enkel gericht op het expanderen van de Amerikaanse economie. De gesloten economieën van de communistische landen waren voor deze expansie een doorn in het oog, en de Sovjet-Unie zag in dat hun invloedssfeer in Oost-Europa gevaar liep.

Postrevisionistische visie

De postrevisionisten zien de Koude Oorlog als iets onvermijdelijks waarbij niet echt een schuldige partij kan worden aangewezen. De Koude Oorlog kwam volgens hen voort uit het machtsvacuüm dat ontstond na de Tweede Wereldoorlog, toen de Europese landen ernstig verzwakt waren. De nieuwe situatie (met twee machtige landen) in tegenstelling tot de situatie van voor de oorlog, leidde ertoe dat de VS en de Sovjet-Unie automatisch in conflict kwamen door de weggevallen grootmachten Frankrijk, Duitsland en Engeland. Het was voor de twee nieuwe grootmachten onacceptabel om Europa volledig door de andere partij te laten domineren, omdat dit de machtsbalans ernstig zou verstoren. Conflict over invloedssferen kwam dus automatisch voort uit overwegingen van nationale veiligheid.